မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ရှေ့နေရဲ့ လျှောက်ထားမှု နိုင်ငံတကာသတင်းဌာနကြီးတွေမှာ အထူးသတင်းအဖြစ် ဝေဝေဆာဆာ ဖော်ပြကြ
နိုဝင်ဘာ ၂၈၊ ၂၀၂၄
အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ရှေ့နေရဲ့ လျှောက်ထားမှုအပေါ် နိုင်ငံတကာသတင်းဌာနတွေမှာ ခေါင်းကြီးပိုင်းသတင်းတွေအဖြစ် ဝေဝေဆာဆာ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ရှေ့နေချုပ် ကာရင် အာဆက် အာမက်ခန်က နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံး ICC ကို မနေ့က နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်မှာ တင်သွင်းလိုက်ပြီးတဲ့နောက် အခုလို နိုင်ငံတကာသတင်းဌာနတွေက အထူးသတင်းအဖြစ် ဦးစားပေး ဖော်ပြလာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှက စစ်တပ်ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်တွေထဲမှာ တရားမဝင် အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်က ပထမဆုံးအကြိမ် ICC ရဲ့ ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ခံရဖို့ နီးစပ်လာတဲ့ အခြေအနေကို နိုင်ငံတကာ သတင်းဌာနတချို့က ရေးသားဖော်ပြလာခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
မင်းအောင်လှိုင်ကို ICC တရားရုံးက ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ရေး လျှောက်ထားလိုက်တဲ့ သတင်းတွေကို CNN ၊ Reuters ၊ AP ၊ AFP ၊ BBC တို့လို ကမ္ဘာ့နာမည်ကျော်သတင်းဌာနကြီးတွေအားလုံးမှာ ထိပ်တန်းသတင်းတွေအဖြစ် ဖော်ပြလာကြတာပါ။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတကာက မြန်မာနိုင်ငံအကြောင်း မသိရှိသေးတဲ့ စာဖတ်ပရိတ်သတ်တွေအတွက် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း အကျယ်တဝင့် ရေးသားဖော်ပြမှုတွေ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာတွေကို ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေအတွက် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ရှေ့နေချုပ် ကာရင် အာဆက် အာမက် ခန်က ICC တရားရုံးကို နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့မှာ လျှောက်ထားလိုက်တာပါ။
ဒီလိုသတင်းတွေထွက်ပေါ်လာပြီးတဲ့နောက် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးကလည်း လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်တဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်ကို အမြန်ဆုံး ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ထံ တောင်းဆိုတိုက်တွန်းမှုတွေလည်း ဆက်တိုက်ပြုလုပ်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဆီးဖို့ ရုံးတော် (ICC) ထံ လျှောက်ထားတောင်းဆိုမှုကြောင့် လူ့အခွင့်အရေးတွေ ချိုးဖောက်ခံရရုံသာမက ကျူးလွန်ခံနေရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေအပါအဝင် ပြည်သူတွေအားလုံးအတွက် တရားမျှတမှု ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့ လမ်းကြောင်းပေါ်လာခြင်းဟာ ဖြစ်သင့်ဖြစ်ထိုက်ကြောင်း NUG လူ့အခွင့်အရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုးမင်းက သူ့ရဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ ရေးသားထားပါတယ်။
ICC တရားရုံးဆိုတာကတော့ နယ်သာလန်နိုင်ငံမှာတည်ရှိပြီး နိုင်ငံတကာ စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သူတွေ၊ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ဖမ်းဆီးအရေးယူဖို့ ၀ရမ်းထုတ်ပေးတာ၊ အပြစ်ပေးအရေးယူတာတွေ ပြုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံတကာခုံရုံးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ICC တရားရုံးမှာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၅ နိုင်ငံပါဝင်ပြီး အာဆီယံအတွင်းက တစ်ခုတည်းသော ICC အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံကတော့ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်းသာရှိတာပါ။
၂၀၀၂ ခုနှစ်ကစလို့ ICC ကနေ နိုင်ငံတကာမှာ ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ခံရသူ ၄၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး အဲဒီထဲက ၃၀ကျော်ဟာ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင် တချို့ပါဝင်တယ်လို့လည်း ICC မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အများစုဟာ အာဖရိကဒေသက မကြာခဏ စစ်အာဏာသိမ်းလေ့ရှိရာ နိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ ဆူဒန်၊ အိုင်ဗရီကို့(စ်)၊ ယူဂန်ဒါနိုင်ငံတွေကဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အများစုကို လက်ရှိအချိန်အထိ ဖမ်းဆီးရမိခြင်း မရှိသေးဘဲ လွတ်မြောက်နေသူတွေလည်း ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
လတ်တလော ထင်ရှားတဲ့ ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ခံရသူတွေ အနေနဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ရုရှားသမ္မတပူတင်၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ အစ္စရေးနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုနဲ့ အစ္စလာမစ်နိုင်ငံတချို့က ခေါင်းဆောင်တွေကိုလည်း နယ်သာလန်နိုင်ငံ အခြေစိုက် ICC က ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ICCမှာ ဖမ်းဝရမ်းလျှောက်ထားမှုကြောင့် နိုင်ငံတကာမှာ မကောင်းသတင်းနဲ့ နာမည်ကြီးနေတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်
-People’s Spring
အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ အကြီးအကဲ မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC)မှာ တရားလို ရှေ့နေရုံးက လျှောက်ထားလိုက်တဲ့ သတင်းကို နိုင်ငံတကာ မီဒီယာတွေက အသားပေး ဖော်ပြနေကြပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာတွေကို အဓမ္မမောင်းထုတ်ခြင်းနဲ့ ခွဲခြားဖိနှိပ်ခြင်းတို့ဟာ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေအဖြစ် ယူဆဖို့ ခိုင်လုံတာကြောင့် အခုလို ဖမ်းဝရမ်း လျှောက်ထားခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း၊ မင်းအောင်လှိုင်ဟာ မြန်မာ အာဏာပိုင်တွေထဲမှာ အခုလိုမျိုး ဖမ်းဝရမ်း လျှောက်ထားခံရတဲ့ ပထမဆုံးသူ ဖြစ်လာပြီး အလားတူ နောက်ဆက်တွဲ လျှောက်ထားမှုတွေလည်း ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ICC တရားလိုရှေ့နေ ကာရင်မ် အာဆက်ဒ် အာမက် ခန်းက နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့မှာ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
BBC သတင်းဌာနကတော့ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်ဟာ ICCရဲ့ ဖမ်းဝရမ်းနဲ့ ကြုံနေရပြီလို့ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ CNN သတင်းဌာနရဲ့ ခေါင်းစဉ်မှာတော့ ICCရဲ့ တရားလို ရှေ့နေဟာ မြန်မာ စစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေပြီ ဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြထားခဲ့ပါတယ်။ AP၊ AFP၊ Guardian၊ New York Times၊ Ruetersစတဲ့ မီဒီယာကြီးတွေမှာလည်း အလားတူ သတင်းတွေကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
Rueters၊ New York Times၊ Straits Timesစတဲ့ သတင်းဌာနတွေကတော့ ICCက ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ စီစဉ်နေတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ဆိုတာ ဘယ်လို လူစားလဲ၊ ဘာတွေ ဆိုးသွမ်းသလဲ ဆိုတာကို နိုင်ငံတကာ စာဖတ်ပရိသတ်တွေ သိရှိနားလည်စေဖို့ ဆောင်းပါးတွေ ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
Straits Timesရဲ့ ဆောင်းပါးမှာတော့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စစ်အာဏာသိမ်းမှုရဲ့ အဓိက ပဲ့ကိုင်ရှင်အဖြစ် မင်းအောင်လှိုင်ကို ရည်ညွှန်းထားပြီး သူဦးဆောင်တဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ကြမ်းတမ်း ရက်စက်မှုတွေကြောင့် အရပ်သားပြည်သူ ၅၀၀၀ ကျော် သေဆုံးတာ၊ ၃ သန်းကျော် နေရပ်စွန့်ခွာ ရွှေ့ပြောင်းရတာတွေကို ရေးသားထားခဲ့ပါတယ်။
ICCဟာ အင်အားကြီး နိုင်ငံတွေရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေဖြစ်တဲ့ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၊ အစ္စရေး ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ညာဟုတို့ကိုလည်း ဖမ်းဝရမ်းတွေ ထုတ်ခဲ့ဖူးတဲ့အတွက် အဲဒီ အခြေအနေတွေနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး ICC တရားလို ရှေ့နေရဲ့ ကြေညာချက်အပေါ် နိုင်ငံတကာ အာရုံစိုက်မှုတွေ ရှိလာခဲ့ပါတယ်။
ကိုးကား- Agencies