အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်တက်ရောက်မယ့်ဆိုတဲ့ စစ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆင်းပွဲ သံချပ်ကာတပ်ပါ ခေါ်ယူလုံခြုံရေးမြှင့်နေ
မေ/ People’s Spring
ပြင်ဦးလွင်မြို့မှာ စစ်တက္ကသိုလ်(DSA)ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းအမှတ်စဥ် (၆၆) သင်တန်းဆင်းပွဲကို အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင် လာမှာဖြစ်လို့ နိုဝင်ဘာလနောက်ဆုံးပတ်ကစပြီး သံချပ်ကာတပ်တွေပါခေါ်ယူပြီးလုံခြုံရေး တင်းကြပ်နေတယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်အတွင်း ပြုလုပ်ရန်စီစဉ်နေတဲ့ DSAသင်တန်းဆင်းပွဲကို ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက် ၊၄ရက် ၊ ၅ရက်နေ့တွေမှာ ပြုလုပ်မယ်လို့ သတင်းလွှင့်ထားတယ်လို့ မြို့ခံ အချို့က ပြောပါတယ် ။ဒါပေမယ့် ကျောင်းဆင်းပွဲကို ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့မှာပြုလုပ်မှာဖြစ်ပြီး ကျောင်းနည်းပြတွေနဲ့အရာရှိကြီးတွေကိုသာ ပေးသိထားတယ်လို့လည်းစုံစမ်းသိရပါတယ်။
ပြင်ဦးလွင်မြို့မှာရှိတဲ့ စစ်တက္ကသိုလ်တွေထဲက စစ်တက္ကသိုလ်(DSA)နဲ့ တပ်မတော်နည်းပညာတက္ကသိုလ်(DSTA) ကျောင်းဆင်းပွဲတွေကို အရင်နှစ်တွေတုန်းကလည်း ဒီဇင်ဘာပထမပါတ်မှာပြုလုပ်လေ့ရှိတယ်လို့ ပြင်ဦးလွင်မြို့ခံအချို့က ပြောပါတယ် ။
ဒါပေမယ့်စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာတော့ စစ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆင်းပွဲရက်တွေကိုအတိအကျ မပြောတော့ပဲသတင်းလွှင့်ထာတဲ့
ရက်ထက် နောက်ကျပြုလုပ်လေ့ရှိပါတယ် ။
အခုသင်တန်းဆင်းမယ့် DSA အပါတ်စဥ် (၆၆)ဟာ စစ်တပ် အာဏာမသိမ်းခင် မှာခေါ်ယူပြီးသင်တန်းပေးခဲ့တဲ့အထဲ နောက်ဆုံးအပါတ်စဥ်ဖြစ်တယ် လို့ စစ်ရေးသတင်းတွေပုံမှန်စောင့်ကြည့်ရေးသားတင်ဆက်ပေးနေတဲ့CDM ဗိုလ်ကြီးဇင်ယော်ကပြောပါတယ် ။ ဒီနောက်ပိုင်းအပါတ်စဥ်တွေဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးမှ ခေါ်ယူခဲ့တဲ့ စစ်သားတွေလို့သိရပါတယ် ။
“မြို့ပေါ်မှာ အစစ်အဆေးတွေရှိတယ်။ လူကြီး(မင်းအောင်လှိုင်) ကျောင်းဆင်းပွဲလာမှာ အဲဒါကြောင့် ဒီရက်ပိုင်းကြပ်နေတာ။ အခု ဘယ်နေ့ ကျောင်းဆင်းမယ်ဆိုတာ ကြိုအသိမပေးဘူး။ တပ်ထဲလည်း ကြိုမပြောဘူး”လို့ ပြင်ဦးလွင်မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ် ။
၂၀၂၃ ခုနှစ်ကကျောင်းဆင်းပွဲကို ဒီဇင်ဘာ ၈ရက်မှာပြုလုပ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်နေ့ကတည်းက အဆင့်သင့်ပြင်ဆင်ခိုင်းထားခဲ့တာပါ။အရင်နှစ်က DSTA ကျောင်းဆင်းပွဲကို အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ် ။အရင်က DSTA ကျောင်းဆင်းပွဲတွေကို တစ်ကြိမ်မှ မသွားခဲ့ပေမယ့် ၂၀၂၃ခုနှစ်မှာတော့ မဲဆွယ်တဲ့သဘောနဲ့ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်ခဲ့တာလို့ စစ်တပ်နဲ့ နီးစပ်သူအချို့ကပြောပါတယ် ။
ထူးခြားချက်က ဒီနှစ်ပြုလုပ်မယ့် ကျောင်းဆင်းပွဲဟာ အရင်နှစ်တွေကထက် ပိုမိုလုံခြုံရေးတင်းကြပ်ထားတယ်လို့ မြို့ခံတွေကပြောကြပါတယ် ။
ကျောင်းဆင်းပွဲပြုလုပ်မယ့်နေရာနဲ့ (၁၆)မိုင်ခန့်ပဲဝေးတဲ့ နောင်ချိုမြို့နယ် ဂန့်ဂေါ်ရွာ အနီးဝန်းကျင်မှာ အောက်တိုဘာလလယ်ပိုင်းကတည်းကတိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ ပြင်ဦးလွင်မြို့အရှေ့
တောင်ဘက်မှာရှိတဲ့ တောင်းခမ်းကျေးရွာမှာလည်း တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေပါတယ်။
ဒါကြောင့် စစ်ကောင်စီက မန္တလေးနဲ့ကျောက်ဆည်မြို့မှာရှိတဲ့ သံချပ်ကာတပ်နဲ့ တင့်ကာတပ်တွေကိုပါခေါ်ယူပြီး လုံခြုံရေး စောင်ရွက်နေတယ်လို့မြို့ခံအချို့ကပြောပါတယ် ။
“အဲဒီကားတွေက မြို့ပတ်ချာလည်မှာ ထားတာ။ ဘယ်သူမှ မသိရဘူး။ မြို့ထဲမှာ မရှိဘူး”လို့ မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ် ။
စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ အင်အား ထောင်ချီအသုံးပြုပြီးတော့ ပြင်ဦးလွင်နယ်နမိတ်အစပ်တွေအင်အားတိုးချထားတယ်လို့ဆိုပါတယ် ။
နိုဝင်ဘာလဒုတိယပါတ်ကစပြီး DSAကျောင်းအတွင်းနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်၊ ရထားသံလမ်း၊မြို့ပတ်လည်ကဂိတ်တွေနဲ့ နောင်ချိုမြို့နယ်အစပ်၊မတ္တရာမြို့နယ်အစပ်တွေအထိလုံခြုံရေးတိုးမြှင့်တာ၊အင်အားတိုးချထားတွေလုပ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဒီကျောင်းဆင်းပွဲ ရက်ကို တပ်တွင်းမိသားစုတွေကိုပါ အသိမပေးတိုးတိုးတိတ်တိတ်လုပ်နေတယ်လို့ မှီခိုမိသားစုဝင်တွေဆီကသိရပါတယ်။
နောင်ချိုမြို့နယ်ဘက်ကအဝင်အထွက်၊၁၆မိုင်တိုးဂိတ်၊မန္တလေးပြင်ဦးလွင်လမ်းပိုင်း၊ပြင်ဦးလွင်မြို့ပတ်လမ်းတွေမှာ နိုဝင်ဘာလနောက်ဆုံးပတ်က သုံးဘီးတွဲတွေ၊သဲကားတွေဖြတ်သန်းခွင့်ယာယီပိတ်ခဲ့တယ်လို့ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အနီးစခန်းလေဆိပ်မှာလည်း နိုဝင်ဘာလ၂၈ရက်နေ့က လေယာဥ်အတက်အဆင်းမကြာခဏပြုလုပ်ကာ လူကြီးလမ်းကြောင်းရှိတဲ့ပုံစံမျိုးစုံလုပ်ပြခဲ့တယ်လို့ လေဆိပ်အနီးက ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။ဒါပေမယ့်စစ်တပ်နဲ့နီးစပ်သူတဦးရဲ့ပြောကြားချက်အရ အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်အပါအဝင် မည်သူမျှရောက်မလာသေးဘူးလို့သိရပါတယ်။
“မနှစ်ကလိုပဲလေ။အရင်ရက်တွေလမ်းပိတ်ပြီးနောက်ရက်မှလုပ်တာ။နိုင်ငံတော်ရဲ့အကြီးဆုံးလာမှာပါဆို၊ဘယ်လိုလုပ်ပေးသိမှာလဲ”လို့ စစ်တပ်နဲ့နီးစပ်သူတဦးကဆိုပါတယ်။
ဒါပေမယ့်အနီးစခန်းလေတပ်မှာ ရဟတ်ယာဥ် ၂ စီးနဲ့ ပြင်ဦးလွင်မြို့ပတ်လည်ကို လုံခြုံရေးကင်းလှည့်တာတွေပြုလုပ်နေသလို၊ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်
မှာ ညစဥ်လုံခြုံရေးကင်းလှည့်တာတွေလုပ်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။
ကျောင်းဆင်းမယ့်ကျောင်းသားမိဘတွေကိုလည်း ပထမပတ်အတွင်းကျောင်းဆင်းမှာဖြစ်ပြီး အသင့်ပြင်ထားကြဖို့ကိုသာပြောဆိုထားပြီး ရက်အတိ
အကျမသိရသေးဘူးလို့ စစ်တပ်အသိုင်းဝိုင်းဆီကသိရပါတယ်။
“ကလေးတွေကိုယ်တိုင်တောင်သေချာသိသေးပုံမရဘူး။ဖုန်းအသုံးပြုခွင့်ကလည်းအရင်ကထပ်တင်းကြပ်ထားတော့သေချာပြောခွင့်မရဘူး။သူတို့အ
ကြောင်းကြားလာတာနဲ့ပထမအပတ်ထဲသွားဖို့တော့ ကျွန်မတို့ပြင်ဆင်ထားတယ်”လို့ မိခင်တဦးကပြောပါတယ်။
DSAကျောင်းမှာတက်နေတဲ့ဗိုလ်လောင်းတွေဟာ အရင်ကကိုယ်ပိုင်ဖုန်းအသုံးပြုခွင့်ပိတ်ထားပေမယ့်လည်းခိုးသုံးလို့ရကြပါတယ် ။ဒါပေမယ့် နှစ်မှာဖုန်းအသုံးပြုခွင့်ကိုလုံးဝပိတ်ထားသလို စနေ၊တနင်္ဂနွေအပြင်ထွက်ခွင့်ပါလုံခြုံရေးအကြောင်းပြပြီးပိတ်ထားတယ်လို့သိရပါတယ်။
စစ်တပ်ဘက်က ကျောင်းဆင်းပွဲအတွက်တင်မဟုတ်ဘဲ ကျောင်းဆင်းပွဲအပြီးနောက်ရက်ညနေပိုင်းမှာတာဝန်ကျရာဌာနတွေကိုသွားဖို့ ယာဥ်တန်းတွေထွက်မှာဖြစ်ပြီး အဲဒီအတွက်ပါလုံခြုံရေးယာဥ်တန်းတွေပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြင်ဦးလွင် လုံခြုံရေးကို ကစထမှူးကိုယ်တိုင်ကြီးကြပ်နေသလို ၊ နောင်ချိုမြို့နယ်ကိုသိမ်းပိုက်ထားတဲ့ TNLAက နိုဝင်ဘာ နောက်ဆုံးပါတ်
တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးဖို့ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားတာ ၊ အရင်အပါတ်က ဇီးပင်ကြီးမှာ ရဲအုပ်လောင်းသင်တန်းဆင်းပွဲ ကိုရဲချုပ်အသစ်ဖြင့်ဆင်းခဲ့သောအခြေအနေတွေကြောင့်DSAကျောင်းဆင်းပွဲကို စစ်ကောင်စီက အရင်နှစ်တွေထက် ပိုခမ်းခမ်းနားနားလုပ်နိုင်တယ်လို့ CDM ဗိုလ်ကြီးဇင်ယော်ကလည်း သုံးသပ်ပါတယ်။
“မနှစ်ကတော့ ခိုးကြောင် ခိုးဝှက်လုပ်တာကို ။ဒီနှစ်တော့ နည်းနည်း မီဒီယာတွေပါဖိတ်ပြီး သေချာလုပ်မယ့်သဘောလို့မှတ်ရတယ်ဗျ ။အဲတာကြောင့်မို့ ပြင်ဦးလွင်တဝိုက်ပေါ့ စစ်တက္ကသိုလ်ဆင်းပွဲတဝိုက်ကိုရောက်မလာနိုင်အောင် ဘေးနံဘက်ပေါ့ ဂန့်ဂေါဘက်အထိ ၊ ပြီးတော့ဘန်ဘူး ဝက်ဝံဘက်အထိ့ဖြန့်ကျက်ထားတဲ့ အနေအထားမျိုးကိုတွေ့ရပါတယ်ဗျ” လို့ CDM ဗိုလ်ကြီးဇင်ယော်ကပြောပါတယ်။
စစ်တက္ကသိုလ် (DSA)ကို ၂၀၂၄ခုနှစ် ဧပြီ ၈ရက်နေ့မှာ ၁၀၇ မမ ရှော့တိုက်ဒုံးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန(MOD)က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ် ။
မန္တလေးတိုင်းပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့(ပကဖ)က DSAကို ၁၀၇ မမ ရှော့တိုက်ဒုံး ၅ လုံးနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တာမှာ စစ်သားတွေနေထိုင်တဲ့အ
ဆောင်အနီး ၄ လုံး ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့တယ်လို့အသိပေးပါတယ် ။
ပြင်ဦးလွင်က စစ်တပ်နဲ့ဆိုင်တဲ့နေရာတွေ တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့ပြီးနောက် ဒေသခံပြည်သူတချို့ ထိခိုက်သေဆုံးတယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက် ကသတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ် ။တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပြီးတဲ့နောက် အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်ဟာ နေပြည်တော်ကိုချက်ချင်းပြန်သွားတယ်လို့သတင်းတွေထွက်ခဲ့သလို ပြင်ဦးလွင်မှာစစ်တပ်လုပ်တဲ့ ၂၀၂၃ တပ်တွင်း သက်ြန်ကို အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်ဇနီး ဒေါ်ကြူကြူလှ ပဲတက်ရောက်ခဲ့တာတွေ့ရပါတယ် ။
အသက် ၆၈ နှစ်အရွယ် မင်းအောင်လှိုင်ကို ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ကျူးလွန်မှုတွေအတွက် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံး(ICC)က ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ပေးဖို့ နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်မှာ တရားလိုရှေ့နေက လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ် ။
(၂၀၂၃ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်တွင် စစ်တက္ကသိုလ် ဗိုလ်လောင်သင်တန်း အမှတ်စဥ် ၆၅ သင်တန်းဆင်းပွဲသို့ အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်တက်ရောက်စဥ်။
ဓါတ်ပုံ-စစ်ကောင်စီ)