ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သော အနောက်တိုင်း ကြေးစားစစ်သားများသည် ပုန်ကန်သူများကို လေ့ကျင့်ရန် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှတစ်ဆင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာကြောင်း CM Llduhoma က ပြော
မတ်လ ၁၂၊၂၀၂၅
သောင်ရင်းသတင်းလွှာ
ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသော အနောက်တိုင်းသား စစ်သားများသည် မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်တွင်းစစ်တွင် ပါဝင်ရန် မိမိတို့ပြည်နယ်ကို လမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ်အသုံးပြုနေသည်ဟု မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် လာဒူဟိုမာက ပြောကြားကြောင်း The Hindu သတင်းကမတ်လ ၁၁ရက်ကဖော်ပြသည်။
“ယူကရိန်းစစ်ပြန်တွေဟာ မြန်မာစစ်အစိုးရကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ပုန်ကန်သူတွေကို လေ့ကျင့်ပေးဖို့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကနေတဆင့် ချင်းပြည်နယ်ကို သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ကျနော်တို့မှာ တိကျတဲ့ ထောက်လှမ်းရေးတွေ ရှိတယ်” ဟု တနင်္လာနေ့ (မတ်လ ၁၀ ရက်၊ ၂၀၂၅) တွင် အဖွဲ့ဝင် ၄၀ ပါ စည်းဝေးပွဲသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကေနှင့် အမေရိကန်တို့မှ ဧည့်သည်များ အပါအဝင် နိုင်ငံခြားဧည့်သည်များ တိုးမြင့်လာခြင်းသည် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်နှင့် အခြားဒေသတွင်း လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်လာသည်ဟု Llduhoma မှ ပြောကြားခဲ့သည်။
“ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဇွန်လကနေ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အနောက်နိုင်ငံဧည့်သည် ၂၀၀၀ လောက်ကို ကျနော်တို့ ပြည်နယ်က မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပေမယ့် Aizawl လမ်းမတွေပေါ်မှာ နိုင်ငံခြားခရီးသွားတွေကို တွေ့ရခဲပါတယ်။”ဟုသူကဆက်ပြောသည်။
ခဲယမ်းမီးကျောက်များ သယ်ဆောင်လာမှုကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် Lengpui လေဆိပ်တွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော ဗြိတိန်နိုင်ငံသား Daniel Newey ကိုသူက ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး၏ မကြာသေးမီက အိုက်ဇောလ်သို့ မကြေညာပဲလာရောက်ခဲ့သောခရီးစဉ်ကိုလည်း ထောက်ပြခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း၏ ဗျူဟာမြောက် အရေးပါမှုကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့သည်။
Mr Lalduhoma မှ ယူကရိန်းစစ်ပြန်များလာရောက်မှု၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ တရုတ်နှင့် အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံလုံးနှင့် ချိတ်ဆက်နေနိုင်သည် ၊ယခုကမ္ဘာ့စူပါပါဝါစစ်ပွဲတွင် ပါဝင်နေသော ဒေသတွင်း စစ်ပွဲကြီးနှစ်ခုလုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စနှင့် ဆက်စပ်နေနိုင်ကြောင်းလည်းပြောကြား ခဲ့သည်။
အစီရင်ခံစာများအရ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် နိုင်ငံရပ်ခြားတိုက်ခိုက်ရေးသမားများကိုတွေ့ခဲ့ရသည့် ပထမအကြိမ်သည် Donbas စစ်ပွဲအတွင်း ယူကရိန်းစေတနာ့ဝန်ထမ်းတပ်ရင်းများနှင့် ရုရှားလိုလားသောခွဲထွက်ရေးအုပ်စုများနှင့်ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ရုရှားကျူးကျော်မှုအပြီး ဒုတိယနှစ်မှာ ယူကရိန်းကိုရုရှားကျူးကျော်လာပြီးနောက်ဖြစ်သည်။
“မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရွေ့လျားလာသော ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ကပ်လျက်ပါရှိသောနယ်မြေများ (Permping Area) ၏ သက်ရောက်မှုများဖြစ်သည်။
လွတ်လပ်သော လှုပ်ရှားမှုအစိုးရ (FMR) ကို ဆိုင်းငံ့လိုက်သည်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ PAP သည် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများကြောင့် နိုင်ငံအတွင်းရှိ အချို့သော ဒေသများသို့ အိန္ဒိယမဟုတ်သော အိန္ဒိယလူမျိုးများထံ သွားရောက်ရန် လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
အိန္ဒိယ၏ Act East မူဝါဒ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော FMR သည် အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်တစ်လျှောက် နေထိုင်သူများအား ဗီဇာမလိုဘဲ အချင်းချင်း (နယ်နိမိတ်မျဉ်းမှ) ၁၆ ကီလိုမီတာအထိ သွားလာခွင့်ပြုထားသည်။
ပြည်နယ်အစိုးရသည် PAP အား ပြန်လည်ပြဌာန်းရန် လှုပ်ရှားမှုကို ဆန့်ကျင်သော်လည်း စင်တာ၏ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများကို အသိအမှတ်ပြုကြောင်းLalduhoma မှ ပြောကြားခဲ့သည်။
“အချို့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများသည် တင်းကျပ်သော စည်းမျဉ်းများ လိုအပ်မှုကို အားဖြည့်ပေးပြီး စင်တာမှ PAP ကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခြင်းသည် လိုအပ်သော ခြေလှမ်းဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
FMR ကို ရည်ညွှန်း၍ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ချင်းလူမျိုးများအပေါ် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ တာဝန်ဝတ္တရားများကို ဟန်ချက်ညီညီ ထိန်းကျောင်းရန် စိန်ခေါ်မှုကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။
ချင်းလူမျိုးများသည် မီဇိုရမ်ပြည်နယ် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်နှင့် ကပ်လျက္မဏိပူရပြည်နယ်မှ ကူကီးဇော့စ်တို့နှင့် ဆက်နွှယ်နေပါသည်။
“မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာ ခိုလှုံနေကြတဲ့ ချင်းညီအစ်ကိုတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ဖြေရှင်းဖို့ လိုအပ်ပေမယ့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ပြဿနာတွေကိုလည်း သတိထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
အထူးသဖြင့် မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့်တရားမဝင်လက်နက်များဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးအန္တရာယ်များ တိုးမြင့်လာသည်ဟု မီဇိုရမ်ပြည်သူများ ခံစားနေကြရသည်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။